"Umut Yolunda" eğitimci-yazar Murat TOK'un ilk yayınlanmış tarihî romanı.  Yazar Gümüşhane, Kelkit, Kılıçtaşı Köyü eşrafındandır.

             Yazar dedesinin 1916 muhacereti ile ilgili anlattıklarını tarihî ve sosyolojik gerçeklik ışığında özgün ve etkili bir şekilde kaleme almış.

                Yazar harpleri insanlık tarihinin en büyük felaketlerinden biri olarak niteler. Savaşta açlık, sefalet, göç gibi sorunlar baş gösterir ve toplumları siyasî, ekonomik ve kültürel yönden etkiler.

                Roman 1913 yılında 1.Dünya Savaşı öncesi dönemde başlar, 1917 Bolşevik İhtilali'nin çıkmasından sonra sona erer. Yazar halk arasında kullanılan özlü sözlere, manilere yer vermesi  Türkçenin söz varlığının kullanılması açısından önemlidir. Eser, akıcı bir dil ile yazılmış, okuyucunun sıkılmadan bir nefeste okuyacağı kıvamdadır.

                Eser tarihi gerçekler ışığında objektif bir dil ile yazıldığından realist özellikler taşımaktadır. Göç yolunda insanların nasıl birlikte hareket ederek hayatta kalmaya çalıştıklarının güzel bir örneğidir. Yedi düvelin üstümüze üşüştüğü yıllarda hiçbir devlete güvenmememiz gerektiğini salık verir.

                Rusların geri çekilmesiyle muhacirlik yolunda yaşanan sıkıntılar biterek yerini umuda bırakmıştır. Umut insanın yaşam kaynağı olduğuna göre onu hiçbir zaman bırakmamak gerekir.

               Türk insanı "Vatan sevgisi imandandır" anlayışına sahiptir. Dolayısıyla vatanın özgürlüğünü her şeyin üstünde gören anlayışı Türkü yüce bir makama oturtuyor.

                Son sözde "Sahipsiz vatanın batması haktır, Sen sahip olursa bu vatan batmayacaktır." sözüyle ecdadımızın emaneti bu cennet vatana sahip çıkmayı her şeyin üstünde tutmamız gerektiğini hatırlatır.

                Kelkit'in yetiştirdiği mümtaz şahsiyet Murat TOK'u tebrik ederim. Yazarın daha nice eserler vereceğine inancım tamdır.

Mükerrem KALKAN